Hoe staat het MKB er nu écht voor? 18 november hadden we een bijzondere uitzending over het jaarbericht ‘Staat van het MKB 2021’ vanuit onze 3D Makers Zone studio. In dit webinar gaven koningin Máxima, Stef Blok, Harold Goddijn, Jacco Vonhof, Barbara Baarsma en Herman van Bolhuis hun eerste reacties over wat er moet gebeuren om de concurrentiepositie van het Nederlandse MKB te versterken.

Het thema van het jaarbericht is: “Ondernemers in beweging”. Er zijn grote uitdagingen rond de grote transities van verduurzaming en digitalisering. Het mkb moet blijven bewegen, ook in deze moeilijke tijd.

Tijdens de uitzending gaf Herman van Bolhuis, in een eerder opgenomen video, een rondleiding door de 3D Makers Zone. Ook gaf hij zijn visie op hoe overheid en bedrijfsleven in beweging moeten komen. Lees onder het interview met Herman uit het jaarbericht Staat van het MKB 2021 – Ondernemers in beweging.

Faciliteer MKB-innovatie door nanoleren

Van digitaal naar realtime naar autonoom
“Hoe gaan we digitale supply chains in de toekomst robuuster maken? Dat wordt de uitdaging van de komende tijd. We ontwikkelen ons van digitale economie naar realtime, naar een autonome economie in de komende twee decennia. Wie niet in deze ontwikkeling meegaat wordt uit de keten weggedrukt. Kijk maar naar de gemiddelde winkelstraat in Nederland. Veel winkels gaan de slag met de Bol. com’s en Amazons van deze wereld verliezen. Zij missen (kennis over) digitale ketens en hebben geen of nauwelijks kennis van digitale productie.”

Herpositioneren
“We dachten goed te zitten als land dat overal een beetje tussen zit. Maar het verdienvermogen van dat hele ‘middenstuk van de waardeketen’ gaat omlaag door voornamelijk technologische invloeden. We moeten 68 Jaarbericht Staat van het mkb 2021 ons herpositioneren als land. In digitale ketens gaat het om zaken als het design en het bedenken en ontwikkelen van nieuwe materialen en wordt op een andere manier digitale waarde toegevoegd. Ogenschijnlijk lijkt er niet veel aan de hand, want we verdienen nog goed. Maar als we ons nu niet gaan toeleggen op hoe toeleveranciersketens in elkaar zitten, dan missen we de slag. En veel mkb-bedrijven zitten juist in die toeleveranciersrol.”

Herwaardering van het mkb
“Ik vind dat het mkb aan z’n lot wordt overgelaten als het om innovatie gaat. Er zijn weliswaar mooie programma’s rondom bijvoorbeeld kunstmatige intelligentie, maar die werken voornamelijk goed voor grote bedrijven. Mkb-bedrijven moeten eerst nog meer focus op de rol van data krijgen in hun processen voordat je daarmee aan de slag kan. De huidige innovatiestructuren zijn ongeschikt om hen goed mee te nemen in de ontwikkelingen. Ik pleit daarom voor een herwaardering van het mkb, een oproep die ik vooral richt aan beleidsmakers en ontwikkelaars van innovatiebeleid. Want het mkb vormt wel een substantieel en essentieel bestanddeel van onze economie.”

Nanoleren
“Om innovatie in het mkb te stimuleren is een ander ecosysteem nodig, passend bij de aard van deze bedrijven. Via innovatieve plekken waar ondernemers dat kunnen leren. Waar zij met korte sprintjes en snelle leervormen kennis kunnen opdoen. Over cybersecurity, kunstmatige intelligentie, 3D printen, robotisering of over digitalisering van de retailketen. ‘Nanoleren’ noem ik dat. Mkb’ers willen namelijk best mee in de vaart der volkeren, maar zij gaan niet drie dagen op cursus. Dat moet kort, krachtig en laagdrempeliger.”

Ga data delen
“Mijn belangrijkste advies: zorg dat je kennis krijgt over en data gaat delen in de ketens waarin jij actief bent. Dat je daar ook systemen voor bouwt. Stap af van het oude idee dat het delen van data jouw concurrentiepositie verslechtert. Het is juist omgekeerd: het maakt dat je beter kunt samenwerken en hick-ups in digitale supply chains sneller tackelt. Ook is het essentieel om digitale skills in huis te halen. Heb jij in jouw metaalbedrijf niemand die een lasrobot kan bedienen? Dan is er op termijn geen plek voor jou in de markt. Denk niet: het zal mijn tijd wel duren. De ketens gaan jou ertoe dwingen.”

Download het hele jaarbericht

Beeld: ©Ministerie van Economische Zaken en Klimaat / Wiebe Kiestra